The Lady in The Van - Minibüsteki Kadın | Trliste 30 Günlük Serüven - Gün #10

Film bir trafik kazası sahnesiyle başlıyor ama ekran karartılmış olduğu için bunu seslerden anlıyoruz sadece. Önümüzdeki perde kalkınca yeşil bir minibüsün hızla uzaklaşırken ardındaki polis arabasının onu takip ettiğini görürüz. Minibüsün camı çatlak ve kanlı olmasına rağmen hızlıca sürerek polisi bir şekilde atlatır Bayan Shepherd. Başına gelen o talihsiz olaydan sonra sürekli yer değiştirir. Arabasını sokabilecek güvenli bir yer arar. Evsiz gibi göründüğü için de kimse onun, evinin önüne park etmesini istemez. Pasaklı bir hali vardır çünkü ve eşyalarıyla etrafa yayıldığı için de kötü bir görüntü oluşturur.

-Etrafa çöp atıyor anne.
-Onlar eşyaları.

Mahallelerini bir cemiyet gibi görürler ve "evsizlere" yardım ediyormuş gibi anılmaktan hoşlanırlar. Vicdanları onun varlığı sayesinde temizlenirken kibarca yollamaya çalışmaktan da geri durmazlar.
İnsanlar böyledir. Hem manzaralarını kapatan her şeyden rahatsız olurlar hem de hiç öyle bir düşünceye sahip değilmiş gibi onunla övünürler. Bu sayede kendilerini yücelmiş sanırlar. Bazı apartmanların önündeki ağaçları sırf etrafı göremedikleri için kesen fakat dışarıda da kendilerini yeşilsever birisi olarak tanıtan ve bundan nemalanmaya çalışan insanlar gibi.

Kuzey Londra mahallesini mesken tutan ihtiyar, ufak tefek şeyler satarak geçimini sürdürür. Buna rağmen etraftan gelip geçenler tarafından dilencilikle itham edilir. Sosyal yardım da alır fakat kimseye teşekkür etmez. Kendisine iyilik yapıldığında yüzlerine dik dik bakar.
Hijyen sorunları da vardır ve minibüsün içi çok kötü kokar. Öyle ki gelip geçtiği yerlere bile sirayet eder o koku. Bir gün lavabosunu kullandıktan sonra derinlemesine temizlik yapmak zorunda kalır yazar. Islak gazete ve rutubetli kalmış bulaşık bezi kokusu gibi betimlemelerle biz izleyicilere durumun vehametini anlatarak hissettirir.

Bu arada yazarın annesi de hafıza kaybı yaşar ve bakımevine yatırılır. "Hayatımın ön ve arka kapısı iki kaçık yaşlı tarafından tutulmuş gibiydi." diyerek hayıflanır buna ve bu durumu başarısızlık olarak görür.
Belirtmeden geçemeyeceğim, onun ikizi gibi karşısında duran kendiyle konuşmaları çok hoşuma gitti. Biri diğerine akıl veriyor ve dert dinliyordu yeri geldikçe. Biri sürekli daktilo başında bir şeyler anlatırken diğeriyse dışarıdaki hayatını yaşıyordu. Genelde insan hikâyelerine yoğunlaşmıştı. Hatta bol bol malzeme veren annesini anlatıyordu çoğu zaman. Bu yüzden kendisine de kızmıyor değildi. Ona ait değil de başkalarının öykülerini anlattığı için değersiz görürdü ve biraz da suçlu.

Şimdi bir insanın neden böyle bir hayatı kendine reva gördüğüne değinelim. Hiç kimse yukarıda kısaca bahsettiğim gibi bir hayat yaşamak istemez elbette. Yaşlı kadını bu duruma getiren sebeplerden en önemlisi, yaşadığı kaza. Genç bir adamı öldürdüğüne inanır. O günden sonra hayatı iyice kötüye gitmeye başlar. Kendisini Tanrı'ya affettirmek için elinden geleni yapar. Kilisede pedere günah çıkartır, yaptıklarını anlatır ve af diler. Defalarca bu olay yaşandığı için peder de sıkılır, bağışlandığını ve artık bu olayı unutmasını ister.

Bağışlanma otobüs bileti gibi değildir, tarihi geçmez.

Yıllarca bu günah içini kemirip durur. Gencin mezarına gider, anma günlerine de katılır sürekli. Fakat bilmediği bir şey vardır, bunu ancak vefat ettiğinde anlayacaktır. Kazaya o sebep olmamıştır. Masumdur.

Bir de görünmeyen sebep vardır. Aslında çok iyi bir ailede, çok iyi şartlarda yetişmiştir. Piyano eğitimi alması için Fransa'ya gider ve anadili gibi Fransızca konuşur. Dünyanın tanıdığı ünlü bir piyanistten eğitim alır, konserler verir ve hatta ünlü televizyon kanalları bile bu gösteriyi yayınlar. Böyle şaşaalı bir geçmişe sahip olan Bayan Shepherd nasıl olur da tüm bunlardan uzak ve berbat bir hayatın içinde olur? Herhangi bir müzik duymaktan nefret etmesinin sebebi nedir?

Merak ediyorsanız söyleyeyim. Savaş döneminde ambulans şoförlüğü ve manastırda kısa süreliğine rahibelik yapar. İşte orada tüm müzik geçmişi ve hayatı elinden alınır. Müziğe karşı olumsuz yargılarla kirletilir zihni.
Bir gün manastırda piyano görür ve heyecanla en sevdiği eseri çalarken eğitmene yakalanır. Beyni yıkanır. Piyanonun 'şeytanın kapısı' olduğu söylenmiş ona. Buna inandırılmış. Ne hazin.. Böyle bir yetenek kötü insanların elinde yitip gitmiş.

Acaba onun başına gelenleri şu devirde yaşayan kimse yok mudur? Kendi inançları dışındaki her şeyi yasaklamak isteyen ve kirleten insanlar yok mudur? Bu sorunun cevabının 'yok' olmasını isterdim. Kendisine saygı duymayanlardan, başkalarına saygı göstermesini beklemekle hata ediyoruz galiba.

Sandalyesi asansörle yükseldi, berduş bir asaleti vardı. Terk edilmiş bir Nobel ödülü sahibi gibiydi, kirli yüzünde uysal bir tatmin duygusu hâkimdi. 🌸

Yaşlı kadının ölümünden sonra bu bilgileri öğrenen yazar, onunla ilgili bir kitap yazar. O artık yoktur ve bu hikâye bittiği için de üzgündür. Onu başta sevmezken sonra o kadar alışır ki "yazmam için bana geldi" der. Hatırasını herkese anlatır bu sayede.

Kendini yazdığın şeye katmasan bile bir şekilde içinde buluyorsun.

Filmin final sahnesinde evinin duvarına bir tabela koydurduğunu görürüz. Aslında şimdiye dek izlediklerimiz Alan Bennett'ın eserinde yazdıklarıymış. Çünkü o da son sahneyi seyretmeye gelmiş. Kendisini canlandıran Alex Jennings de hem dış görünüş olarak çok benziyor hem de karakterini çok iyi yansıtmıştı bize.
İyi ki tekrar izlemişim. Aranızda daha önceden seyredenlerimiz var mı, beğendiniz mi?
Okuduğunuz için çok teşekkür ederim, umarım sizi sıkmamışımdır. 💐
Miss Shepherd sayfamda bulunsun istedim, arada gelip okur belki yıllar sonra yeniden izlerim.. 🥀

_Kaynak

London Botough of Camden
Miss M. T. Shepherd
"The Lady in The Van"
Lived Here
1974-1989